Υστερεκτομή: Πόσο επιβαρυντική είναι πραγματικά;
Η λέξη «υστερεκτομή» συχνά συνοδεύεται από φόβο, ερωτηματικά και παρανοήσεις. Πολλές γυναίκες αναρωτιούνται:
- Θα μπορώ να κινηθώ κανονικά μετά την επέμβαση;
- Θα μπω πρόωρα στην εμμηνόπαυση;
- Θα αλλάξει κάτι στην επαφή ή στην καθημερινότητά μου;
Η αλήθεια είναι πως, χάρη στην πρόοδο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, η υστερεκτομή σήμερα δεν είναι η βαριά επέμβαση του παρελθόντος. Όταν πραγματοποιείται από εξειδικευμένο χειρουργό-γυναικολόγο με εμπειρία στις σύγχρονες τεχνικές, η υστερεκτομή δεν είναι πλέον ένα ορόσημο που σηματοδοτεί το τέλος της γυναικείας φύσης. Είναι ένα ισχυρό θεραπευτικό εργαλείο, που όταν εφαρμόζεται με σεβασμό στη φυσιολογία και την ψυχολογία της γυναίκας, μπορεί να προσφέρει ανακούφιση, ποιότητα ζωής και υγεία.
Η υστερεκτομή δεν είναι προληπτική επέμβαση
Η μήτρα δεν αφαιρείται προληπτικά. Η απόφαση για υστερεκτομή λαμβάνεται μόνο όταν υπάρχει σαφής ιατρική ένδειξη: καρκίνος του τραχήλου, του ενδομητρίου ή των ωοθηκών, σαρκώματα της μήτρας, εμμένουσες αιμορραγίες που δεν ανταποκρίνονται σε συντηρητική αγωγή, προχωρημένη ενδομητρίωση ή αδενομύωση με έντονα συμπτώματα. Η επιλογή του είδους της υστερεκτομής (ολική, υφολική ή ριζική) γίνεται με βάση την πάθηση, τις ιδιαιτερότητες της γυναίκας και τη μελλοντική της επιθυμία για τεκνοποίηση.
Γρήγορη ανάρρωση και κινητοποίηση από την πρώτη κιόλας ημέρα
Η ρομποτική, η λαπαροσκοπική και η κολπική υστερεκτομή επιτρέπουν την κινητοποίηση της ασθενούς λίγες μόνο ώρες μετά την επέμβαση. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος, ενώ η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες ξεκινά συνήθως εντός λίγων ημερών. Σε πολλές περιπτώσεις, η νοσηλεία διαρκεί λιγότερο από 24 ώρες.
Η υστερεκτομή δεν οδηγεί απαραίτητα σε εμμηνόπαυση
Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους είναι ότι η υστερεκτομή συνεπάγεται άμεσα εμμηνόπαυση. Αυτό δεν ισχύει, εφόσον διατηρηθούν οι ωοθήκες. Οι ωοθήκες συνεχίζουν να παράγουν τις ίδιες ορμόνες και δεν διαταράσσεται ο ορμονικός κύκλος της γυναίκας. Η εμμηνόπαυση επέρχεται φυσιολογικά, στον δικό της χρόνο. Μόνο στην περίπτωση που αφαιρούνται και οι δύο ωοθήκες, μιλάμε για «χειρουργική εμμηνόπαυση».
Η ανατομία της πυέλου δεν επηρεάζεται όταν η υστερεκτομή γίνεται σωστά
Όταν η υστερεκτομή πραγματοποιείται με μοντέρνες, ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές και από εξειδικευμένο χειρουργό, η ανατομία της πυέλου παραμένει άθικτη. Δεν επηρεάζονται οι σύνδεσμοι και οι νευρικές δομές που στηρίζουν τα πυελικά όργανα. Δεν παρατηρείται ακράτεια ούρων ή κοπράνων ως συνέπεια της επέμβασης και δεν αλλοιώνεται η στήριξη της ουροδόχου κύστης, του εντέρου ή του κόλπου.
Σε περιπτώσεις πρόπτωσης πυελικών οργάνων, η διατήρηση της μήτρας συμβάλλει σημαντικά στη στήριξη του πυελικού εδάφους. Όταν η αφαίρεσή της είναι αναγκαία, μπορούν να εφαρμοστούν εξειδικευμένες τεχνικές που διατηρούν τμήμα της, με στόχο μια πιο σταθερή και λειτουργικά αποδοτική αποκατάσταση
Τι συμβαίνει στη θέση της μήτρας μετά την αφαίρεσή της;
Μία συχνή απορία των γυναικών πριν την επέμβαση είναι: «Τι θα υπάρχει στη θέση της μήτρας; Δημιουργείται κενό;». Η απάντηση είναι καθησυχαστική: δεν δημιουργείται κανένα κενό. Η κοιλιακή κοιλότητα είναι δυναμική και το έντερο —το οποίο έχει μήκος αρκετών μέτρων και κινείται συνεχώς μέσα στην κοιλιά— προσαρμόζεται αμέσως και καλύπτει τον χώρο που καταλάμβανε η μήτρα. Το σώμα δεν αφήνει "κενές" περιοχές, και η φυσιολογική λειτουργία συνεχίζεται χωρίς προβλήματα.
Σεξουαλική ζωή και ποιότητα ζωής μετά την υστερεκτομή
Η υστερεκτομή δεν επηρεάζει τη σεξουαλική επιθυμία, την ικανότητα επίτευξης οργασμού ή τη σεξουαλική απόλαυση. Αντιθέτως, γυναίκες που υπέφεραν από αιμορραγία, πόνο ή πίεση λόγω ινομυωμάτων, ενδομητρίωσης ή πρόπτωσης, συχνά αναφέρουν σημαντική βελτίωση στην ποιότητα της σεξουαλικής ζωής μετά την επέμβαση. Όταν η υστερεκτομή γίνεται με τεχνικές που διατηρούν το μήκος και τη φυσιολογική στήριξη του κόλπου, η επαφή παραμένει άνετη και φυσική.
Η εμπειρία του χειρουργού κάνει τη διαφορά
Η υστερεκτομή, όταν κρίνεται απαραίτητη και εκτελείται από εξειδικευμένο γυναικολόγο-χειρουργό με χρήση προηγμένων τεχνικών, μπορεί να είναι μια απόλυτα ασφαλής, ανώδυνη και λυτρωτική επέμβαση για τη γυναίκα. Η ενδεδειγμένη μέθοδος διεξαγωγής της υστερεκτομής είναι η ενδοσκοπική χειρουργική, είτε ρομποτική είτε λαπαροσκοπική. Η κολπική υστερεκτομή είναι επίσης μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, που προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα, αν και σήμερα εφαρμόζεται σπανιότερα καθώς δεν μας επιτρέπει την ταυτόχρονη διερεύνησης της κοιλιάς όπως οι άλλες τεχνικές. Η ανοιχτή προσπέλαση παραμένει ως επιλογή μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Σημαντικό είναι ο χειρουργός να έχει άριστη εξοικείωση με όλες τις τεχνικές και να επιλέγει εκείνη που είναι κατάλληλη για τη συγκεκριμένη γυναίκα, με βάση τη διάγνωση, το ιστορικό και τους στόχους της θεραπείας.
Ο Δρ. Γεώργιος Γήτας διετέλεσε, επί σειρά ετών, διευθύνων του Γυναικολογικού Κέντρου Ενδοσκόπησης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου UKSH Lübeck της Γερμανίας, θεραπεύοντας τα πιο πολύπλοκα περιστατικά που απαιτούσαν αφαίρεση της μήτρας για καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις εφαρμόζοντας τη χρήση καινοτόμων τεχνικών. Η αντιμετώπιση τους ήταν κατά κανόνα ενδοσκοπική, δηλαδή με τη χρήση της Ρομποτικής ή Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής. H φροντίδα των ασθενών, στις οποίες απαιτούνταν αφαίρεση μήτρας, συνεχίστηκε από τον κ.Γήτα και κατά τη διάρκεια της θητείας του ως διευθύνων του Γυναικολογικού Κέντρου του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Charité CCM του Βερολίνου, το οποίο για το έτος 2022, ανακηρύχθηκε το κορυφαίο νοσοκομείο στην Ευρώπη και πέμπτο σε όλο τον κόσμο. Ο κ. Γήτας παραδίδει μαθήματα Ενδοσκόπησης και Ρομποτικής Χειρουργικής στο ‘School of Gynaecological Endoscopy’ του Πανεπιστημίου του Kiel, του κέντρου, όπου γεννήθηκε και τελειοποιήθηκε η Λαπαροσκοπική Χειρουργική. Επί του παρόντος διατελεί Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής Ογκολογίας και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης,