Μήτρα τεραστίων διαστάσεων: Η σημασία της εξειδίκευσης στη γυναικολογική χειρουργική

Η παρουσία μήτρας τεραστίων διαστάσεων, είτε λόγω πολλαπλών ινομυωμάτων, είτε εξαιτίας ακραίας αδενομύωσης ή σπανιότερα γυναικολογικών κακοηθειών, συνιστά μία από τις πιο απαιτητικές καταστάσεις στη γυναικολογική χειρουργική. Η αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών απαιτεί όχι μόνο βαθιά γνώση της ανατομίας και της παθοφυσιολογίας, αλλά και προηγμένη χειρουργική δεξιότητα, με τη χρήση τεχνικών που διασφαλίζουν ριζικότητα και ασφάλεια, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον κίνδυνο επιπλοκών.

Τι είναι η μήτρα «τεραστίων διαστάσεων»;

Ως μήτρα τεραστίων διαστάσεων χαρακτηρίζεται εκείνη που:

• Υπερβαίνει κατά πολύ το μέγεθος της εγκυμοσύνης 12–14 εβδομάδων, φτάνοντας σε κάποιες περιπτώσεις σε διαστάσεις που προσομοιάζουν κύηση 20, 24 ή και 28 εβδομάδων φτάνοντας πάνω από το επίπεδο του ομφαλού.
• Το βάρος της φτάνει ή υπερβαίνει τα 1.000 γραμμάρια.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η χειρουργική προσπέλαση δεν μπορεί να είναι αυτοματοποιημένη ή «τυπική». Η εκτίμηση κάθε περίπτωσης πρέπει να είναι λεπτομερής και να βασίζεται στην κλινική εμπειρία του χειρουργού.

Οι προκλήσεις της χειρουργικής αντιμετώπισης σε μήτρα «τεραστίων διαστάσεων»

Οι χειρουργικές επεμβάσεις σε μήτρες τόσο μεγάλων διαστάσεων ενέχουν σημαντικές προκλήσεις, που απαιτούν απόλυτη γνώση της γυναικολογικής ανατομίας, εμπειρία σε δύσκολα χειρουργεία και ικανότητα προσαρμογής ενδοεγχειρητικά. Οι κυριότερες προκλήσεις περιλαμβάνουν:

• Αυξημένο αγγειακό δίκτυο: Οι τεραστίων διαστάσεων μήτρες έχουν ενισχυμένη αιμάτωση, με εκτεταμένες αγγειακές αναστομώσεις, γεγονός που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο αιμορραγίας κατά την απολίνωση και εκτομή.
• Δυσκολία στην αναγνώριση κρίσιμων δομών: Η ανατομία είναι αλλοιωμένη λόγω της μάζας της μήτρας. Οι ουρητήρες, τα παρακείμενα νεύρα και τα μεγάλα αγγεία μετατοπίζονται ή καλύπτονται, αυξάνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού.
• Παραμόρφωση της ανατομίας: Τα μεγάλα ινομυώματα μπορεί να εκτοπίζουν τη μήτρα προς τα πάνω ή να την στρέφουν, παραμορφώνοντας την ανατομική εικόνα και καθιστώντας δυσχερή τον προσανατολισμό.
• Προηγούμενες επεμβάσεις – εκτεταμένες συμφύσεις: Σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε καισαρικές τομές, επανειλημμένες ινομυωματεκτομές ή έχουν ιστορικό ενδομητρίωσης, οι συμφύσεις δυσκολεύουν την προσπέλαση και την παρασκευή των ανατομικών επιπέδων.
• Επιπλέον τεχνικές δυσκολίες: Σε περιπτώσεις παχυσαρκίας ή συνυπαρχουσών παθολογιών (π.χ. αναπνευστικά ή καρδιολογικά προβλήματα), η διάρκεια της επέμβασης και η χειρουργική στρατηγική πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι.
• Πιθανή ανάγκη τροποποίησης τεχνικής: Αν και η ρομποτική και η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι σήμερα σε θέση να διαχειριστούν ακόμη και πολύ μεγάλα μεγέθη, ο εξειδικευμένος χειρουργός οφείλει να είναι έτοιμος να μεταβεί σε ανοιχτή προσπέλαση όταν η ασφάλεια της ασθενούς το υπαγορεύει.

Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί εξοικείωση με όλες τις χειρουργικές προσπελάσεις (λαπαροσκοπική, ρομποτική, κολπική, ανοιχτή), καθώς και ικανότητα άμεσης μετάβασης από τη μία τεχνική στην άλλη, διατηρώντας απόλυτο έλεγχο της αιμόστασης και της ανατομικής ακρίβειας.

Ρομποτική και λαπαροσκοπική υστερεκτομή σε τεραστίων διαστάσεων μήτρα

Στο παρελθόν, η ανοιχτή (κοιλιακή) προσπέλαση ήταν σχεδόν μονόδρομος για την αφαίρεση μήτρας μεγάλων διαστάσεων. Σήμερα, ωστόσο, η πρόοδος της τεχνολογίας σε συνδυασμό με την εμπειρία εξειδικευμένων γυναικολόγων-χειρουργών επιτρέπει την ασφαλή και αποτελεσματική εκτέλεση υστερεκτομής ακόμα και σε μήτρες άνω των 1500g, μέσω ελάχιστα επεμβατικής προσέγγισης, λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά.

Η ρομποτική χειρουργική με το σύστημα da Vinci Xi προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα που καθιστούν εφικτή την αφαίρεση μήτρας τεραστίων διαστάσεων χωρίς την ανάγκη μεγάλων τομών:

• Ακριβής ανατομική παρασκευή, ακόμη και όταν ο διαθέσιμος χώρος στην πύελο είναι περιορισμένος.
• Δυνατότητα νευροπροστασίας (nerve-sparing) σε κρίσιμες περιοχές, με στόχο τη διατήρηση της λειτουργικότητας και τη μείωση των μετεγχειρητικών επιπλοκών.
• Μειωμένη απώλεια αίματος, χάρη στον στοχευμένο έλεγχο των αγγείων και τη λεπτομερή οπτική απεικόνιση.
• Ταχύτερη ανάρρωση και κινητοποίηση, λόγω της ελάχιστης διαταραχής των ιστών και της μικρότερης χειρουργικής καταπόνησης.
• Λιγότερες συμφύσεις και χαμηλότερα ποσοστά μετεγχειρητικού πόνου.
• Σημαντική μείωση του κινδύνου επιπλοκών, ιδιαίτερα σε παχύσαρκες γυναίκες ή ασθενείς με συνοδά νοσήματα.

Η σημασία της εμπειρίας του χειρουργού σε περιπτώσεις μήτρας «τεραστίων διαστάσεων»

Η ελάχιστα επεμβατική αφαίρεση μήτρας τεραστίων διαστάσεων δεν είναι τεχνική ρουτίνας. Δεν μπορεί να εφαρμοστεί με ασφάλεια σε κάθε περιστατικό, ούτε από κάθε γυναικολόγο. Η επιτυχία της επέμβασης και η αποφυγή επιπλοκών εξαρτάται άμεσα από την εμπειρία και εξειδίκευση του χειρουργού.

Η ασφαλής διενέργεια λαπαροσκοπικής ή ρομποτικής υστερεκτομής σε υπερμεγέθεις μήτρες προϋποθέτει:

• Εξειδίκευση στη διαχείριση αιμορραγίας, με τεχνικές ελέγχου των αγγείων σε δύσκολες ανατομικές περιοχές.
• Άριστη γνώση της πυελικής ανατομίας, ιδίως σε περιπτώσεις που αυτή έχει αλλοιωθεί από την εκτόπιση οργάνων, ινομυώματα ή προηγούμενες επεμβάσεις.
• Ικανότητα άμεσης διαχείρισης ενδοεγχειρητικών επιπλοκών, όπως τρώσεις ουρητήρα, αιμορραγία ή απρόβλεπτες ανατομικές παραλλαγές.
• Πολυετή εμπειρία σε πολύπλοκα λαπαροσκοπικά και ρομποτικά χειρουργεία, ώστε να μπορεί να γίνει τροποποίηση της τεχνικής, ή μετάβαση σε εναλλακτική προσπέλαση, χωρίς καθυστέρηση ή κίνδυνο για την ασθενή.

Η χειρουργική αφαίρεση μήτρας τεραστίων διαστάσεων αποτελεί μία από τις πιο απαιτητικές προκλήσεις της γυναικολογικής χειρουργικής. Η επιτυχής έκβασή της δεν βασίζεται μόνο στην τεχνολογία, αλλά κυρίως στην εμπειρία, την κρίση και την τεχνική αρτιότητα του ιατρού.

Ο Δρ. Γεώργιος Γήτας, έχει διαχειριστεί εκατοντάδες περιστατικά μήτρας «τεραστίων διαστάσεων» με βάρος άνω των 1.000 - 1.500 γραμμαρίων, εφαρμόζοντας ρομποτική ή λαπαροσκοπική υστερεκτομή ακόμα και σε περιπτώσεις που αρχικά θεωρούνταν ακατάλληλες για ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση. Εφαρμόζει μια πρωτοποριακή τεχνική με τοποθέτηση των τροκάρ και της οπτικής σε πολλαπλά και συγκεκριμένα σημεία της κοιλιάς μετά από εξειδικευμένη χαρτογράφηση της μήτρας, έτσι ώστε να υπάρχει διεγχειρητικά ξεκάθαρο πεδίο παρά το τεράστιο μέγεθος της μήτρας. 

Η εξειδίκευση του χτίστηκε μέσα από πολυετή εμπειρία σε κορυφαία πανεπιστημιακά νοσοκομεία της Ευρώπης:

• Ως Διευθύνων του Γυναικολογικού Κέντρου Ενδοσκόπησης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου UKSH Lübeck, αντιμετώπιζε με επιτυχία τα πιο σύνθετα γυναικολογικά περιστατικά, εφαρμόζοντας προηγμένες λαπαροσκοπικές και ρομποτικές τεχνικές.
• Ως Διευθύνων του Γυναικολογικού και Ογκολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Charité Campus Mitte στο Βερολίνο, του νοσοκομείου που εκείνη την περίοδο ανακηρύχθηκε κορυφαίο στην Ευρώπη και πέμπτο παγκοσμίως, είχε την ευθύνη της χειρουργικής αντιμετώπισης πολύπλοκων ογκολογικών και καλοήθων περιπτώσεων.
• Ως εκπαιδευτής στο School of Gynaecological Endoscopy του Πανεπιστημίου του Kiel, εκεί όπου αναπτύχθηκαν οι βάσεις της σύγχρονης λαπαροσκοπικής χειρουργικής, μεταφέρει τη γνώση και τις εξελίξεις της ενδοσκοπικής χειρουργικής σε συναδέλφους διεθνώς.

Σήμερα, ως Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής Ογκολογίας και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης, ο Δρ. Γεώργιος Γήτας συνεχίζει να προσφέρει χειρουργική φροντίδα υψηλής ακρίβειας και εξειδίκευσης, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του ρομποτικού συστήματος da Vinci Xi και εφαρμόζοντας εξατομικευμένες τεχνικές προσέγγισης σε κάθε ασθενή, με στόχο την ασφάλεια, την ταχύτερη ανάρρωση και τη διατήρηση της ποιότητας ζωής.