Υπάρχει πιθανότητα υποτροπής μετά από μια διόρθωση της πρόπτωσης πυελικών οργάνων (ΠΠΟ);

Η πρόπτωση των πυελικών οργάνων (POP - Pelvic Organ Prolapse) είναι η κάθοδος ενός ή περισσότερων πυελικών οργάνων (όπως η ουροδόχος κύστη, η μήτρα ή το ορθό) μέσα ή έξω από τον κόλπο, λόγω της εξασθένησης των υποστηρικτικών τους δομών. Πρόκειται για μια συνήθης πάθηση στις γυναίκες, ιδιαίτερα μετά από πολλαπλούς τοκετούς, εμμηνόπαυση ή γυναικολογικές επεμβάσεις όπως η υστερεκτομή.

Παρά τις σημαντικές εξελίξεις στις χειρουργικές τεχνικές, η πιθανότητα υποτροπής της πρόπτωσης πυελικών οργάνων (ΠΠΟ) παραμένει ένα πραγματικό ενδεχόμενο, το οποίο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες — τόσο από την αρχιτεκτονική της πυέλου όσο και από την επιλογή της χειρουργικής τεχνικής.

Ποσοστά υποτροπής της πρόπτωσης πυελικών οργάνων ΠΠΟ

Η βιβλιογραφία καταγράφει ποσοστά ανατομικής υποτροπής από 6% έως και 30% μετά από διορθωτικές επεμβάσεις πρόπτωσης, ανάλογα με την τεχνική, την εμπειρία του χειρουργού και τα χαρακτηριστικά της ασθενούς (Nygaard et al., 2004, Barber et al., 2009).

Είναι σημαντικό να διαχωρίζεται η ανατομική υποτροπή (δηλ. υποτροπή της πρόπτωσης σε απεικονιστικό ή φυσικό έλεγχο) από την συμπτωματική υποτροπή (δηλαδή την επανεμφάνιση ενοχλητικών συμπτωμάτων όπως βάρους ή προπέτειας στον κόλπο). Πολλές φορές η πρώτη δεν συνοδεύεται από τη δεύτερη.

Προσαρμογή τεχνικής ανάλογα με την ασθενή

Η επιλογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής δεν είναι “one-size-fits-all”. Αντιθέτως, θα πρέπει να εξατομικεύεται με βάση:

• Την ηλικία και το αναμενόμενο προσδόκιμο ζωής
• Τη σεξουαλική δραστηριότητα
• Το σημείο και τη βαρύτητα της πρόπτωσης (π.χ. πρόπτωση μήτρας, κολπικού κολοβώματος, πρόσθιας ή οπίσθιας κολπικής τοιχωματικής πρόπτωσης)
• Την επιθυμία διατήρησης της μήτρας ή όχι
• Το ιατρικό και χειρουργικό ιστορικό
• Την παρουσία ακράτειας ούρων ή εντέρου

Αυτή η στρατηγική επιλογής τεχνικής είναι καθοριστικής σημασίας για τη μακροχρόνια επιτυχία της επέμβασης και τη μείωση του κινδύνου υποτροπής.

Διαθέσιμες χειρουργικές τεχνικές πρόπτωσης πυελικών οργάνων (ΠΠΟ)

1. Κολπικές επεμβάσεις (Amreich-Richter, colporrhaphy): Έχουν το πλεονέκτημα της χαμηλής επεμβατικότητας, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά υποτροπής, ειδικά χωρίς χρήση ενισχυτικών υλικών.
2. Λαπαροσκοπικές / Ρομποτικές τεχνικές αποκατάστασης:

• Ιεροκολποπηξία (sacrocolpopexy): Θεωρείται η πιο τεκμηριωμένη μέθοδος για γυναίκες με σεξουαλική δραστηριότητα, προσφέροντας υψηλή σταθερότητα και εξαιρετικά ποσοστά ικανοποίησης μακροπρόθεσμα.
• Κτενοπηξία (pectopexy): Εξίσου αποτελεσματική τεχνική, που αποφεύγει την προσπέλαση στο ιερό και ενδείκνυται σε περιπτώσεις παχυσαρκίας ή προηγούμενων ενδοκοιλιακών επεμβάσεων. Μειώνει την πιθανότητα εντερικών επιπλοκών και προσφέρει σταθερή ανάρτηση των οργάνων με εξαιρετικά αποτελέσματα.
• Mesh-free τεχνικές (Burch colposuspension): Ιδιαίτερα χρήσιμες σε ασθενείς που δεν επιθυμούν ή δεν ενδείκνυται η χρήση πλέγματος.

Μπορεί να προληφθεί η υποτροπή μετά από μια διόρθωση της πρόπτωσης πυελικών οργάνων (ΠΠΟ);

Αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως, η υποτροπή μπορεί να περιοριστεί σημαντικά όταν:

• Η επέμβαση γίνεται από εξειδικευμένο γυναικολόγο-ουρογυναικολόγο με εμπειρία σε πολλαπλές τεχνικές
• Επιλέγεται η κατάλληλη τεχνική με βάση εξατομικευμένα κριτήρια
• Υπάρχει σωστή ενίσχυση των συνδέσμων και του ιστού στήριξης της πυέλου
• Ακολουθείται πιστά το πρωτόκολλο αποκατάστασης μετά την επέμβαση (post-operative pelvic floor physiotherapy, αποφυγή βάρους, ρύθμιση βάρους σώματος κτλ.)

Η πιθανότητα υποτροπής της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων υπάρχει, αλλά μπορεί να μειωθεί δραστικά όταν η αντιμετώπιση γίνεται με ακρίβεια, εμπειρία και εξατομικευμένη στρατηγική. Η επιλογή της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής — είτε πρόκειται για κολπική, λαπαροσκοπική ή ρομποτική αποκατάσταση, με ή χωρίς χρήση πλέγματος — δεν είναι καθολική. Κάθε ασθενής έχει τις δικές της ανατομικές και λειτουργικές ανάγκες, και η επιτυχία εξαρτάται απόλυτα από τη σωστή εκτίμηση και τη χειρουργική εκτέλεση.

Ο Δρ. Γεώργιος Γήτας, Διευθυντής της Γυναικολογικής Κλινικής Ογκολογίας και Ρομποτικής Χειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης, διαθέτει μακρά εμπειρία στην αποκατάσταση της πρόπτωσης με όλες τις σύγχρονες τεχνικές, έχοντας πραγματοποιήσει πλήθος απαιτητικών επεμβάσεων με έμφαση στη διατήρηση της λειτουργικότητας και της ποιότητας ζωής των γυναικών:

• Διετέλεσε επί σειρά ετών διευθύνων του Κέντρου Ουρογυναικολογίας και Ενδοσκόπησης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου UKSH Lübeck της Γερμανίας, θεραπεύοντας τις πιο πολύπλοκες και προχωρημένες μορφές ακράτειας και πρόπτωσης των πυελικών οργάνων. Η αντιμετώπιση τους ήταν κολπική ή ενδοσκοπική, δηλαδή με τη χρήση της λαπαροσκοπικής ή ρομποτικής χειρουργικής, ή και αρκετές φορές συνδυαστικά με τη χρήση εξειδικευμένων τεχνικών (λαπαροσκοπική Burch, TVT, κολπικό πλέγμα 4ων ή 6 σημείων, ενδοσκοπική υστερο- κολποπεξία με χρήση πλεγμάτων, pectopexy, Amreich-Richter fixation κτλ). Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Γήτας πραγματοποιεί την πρόσθια και οπίσθια κολπορραφία (ανόρθωση της κύστης και καθίζηση του εντέρου) και ενδοσκοπικά, χωρίς τομές στον κόλπο, μια τεχνική που πραγματοποιείται σε ελάχιστα κέντρα του εξωτερικού παγκοσμίως.
• Συνέχισε την φροντίδα των ασθενών με ουρογυναικολογικά προβλήματα και κατά τη θητεία του ως διευθύνων του πασίγνωστου Γυναικολογικού Κέντρου του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Charité Campus Mitte του Βερολίνου.